Vrijwilligers verdringen betaald werk!

De schrijver van deze tekst is werkzaam bij een vakbond. Een vakbond komt op voor de belangen van werknemers. De schrijver schrijft regelmatig een column over zaken die hij slecht geregeld vindt voor werknemers. Hij schrijft deze columns namens de vakbond.

1
In mijn vorige column sprak ik over de gevolgen voor werknemers met een lager inkomen bij het schrappen van cao's. Maar werkgevers, ook overheden als provincies, zoeken op meer terreinen naar mogelijkheden om de kosten voor arbeid te verlagen en werknemers hun baan en inkomen af te nemen. De vaste werknemer, bijvoorbeeld de chauffeur op de bus, wordt verdrongen door vrijwilligers die voor een lagere beloning, zonder pensioenopbouw en zonder vast contract het werk overnemen. Gevolgen? Chauffeur Peter uit Deventer in de WW en steeds minder banen voor jongeren…

2
Werken zonder inkomen nieuwe 'trend'
Maar, zegt u dan: zo wordt mooi wel het buskaartje goedkoper in onze regio en daar hebben wij allemaal belang bij, toch? Was het maar zo eenvoudig. Bij de inrichting van de arbeidsmarkt en onze samenleving moet voorop staan dat ieder individu de mogelijkheden krijgt om goed rond te komen, met een zelf verdiend inkomen en kansen om iets van het leven te maken. Maar wie krijgen die kansen tegenwoordig? Steeds minder mensen hebben een vast contract. Het flexibele contract staat bol van onzekerheden en nu gaan we ook massaal vrijwilligers inzetten. Werken zonder inkomen is de nieuwe trend. Is een goedkoper buskaartje dat allemaal waard?

3
Overheid zet vrijwilligers in
Het zijn vooral onze overheden die op steeds grotere schaal vrijwilligers inzetten. Provincies schrappen niet-rendabele buslijnen en zetten die om in buurtbuslijnen, belbussen of een lijn met een andere prachtige naam. De buschauffeur verliest zijn baan, een niet-gediplomeerde vrijwilliger neemt zijn plek in. Weer een cao-baan minder. Straks zijn er alleen nog enkele drukke – rendabele – buslijnen in de stadscentra over en is de rest omgevormd tot buurtbuslijnen, gereden door vrijwilligers.

4
……………………………
Verdringing is in onze samenleving inmiddels aan de orde van de dag. Op ons Meldpunt werkverdringing kwamen in korte tijd (nota bene in de vakantie) meer dan 400 meldingen binnen van werknemers die hun baan hadden verloren aan een vrijwilliger. Maar wie zijn dat eigenlijk, die vrijwilligers? Uit onderzoek blijkt dat dit vooral ouderen zijn die zich aanbieden tegen lage beloningen of die genoegen nemen met een kleine vergoeding. Het wachten is op de verplichting voor mensen met een uitkering om dit werk zonder inkomen te gaan doen. Natuurlijk hebben wij niets tegen vrijwilligers. Integendeel! Vrijwilligerswerk is van groot belang in onze samenleving en dan vooral in het verenigingswerk. Maar niet in de plaats van echte banen tegen een normaal inkomen.

5
Echte banen met een goede beloning
Een overheid die eist dat we allemaal zo snel mogelijk een baan vinden, maakt zich ongeloofwaardig wanneer zij tevens stimuleert dat betaalde banen worden omgezet in vrijwilligerswerk. De discussie gaat feitelijk alleen nog maar over de vraag wat een werknemer kost. Pleiten voor vrijwilligerswerk vanuit bezuinigingsoogpunt is ongepast en beledigend voor eenieder die het aangaat. En waar houdt dit op? Bij vrijwillige bouwvakkers? Vrijwillige schoonmakers, onderwijzers en artsen? Laten we daarom eindelijk eens goed de discussie aangaan met elkaar over de vraag welke kant we met elkaar op willen met arbeid en belonen. Ons standpunt hierin zal inmiddels duidelijk zijn. Wij willen echte banen tegen een goede beloning.